2001 De Proloog Joop Lindeijer

's Z ondagsmiddags, begin 50er jaren, klonk bij ons thuis steevast een operaprogramma, waarvan de naam mij ontschoten was, maar het begon met het Zigeunerkoor uit "Il Trovatore".

Mijn vader neuriede soms mee, ....hier is de a-ve-ro, de a-ve-ro, de a-ve-ro..., ik nam dus maar aan dat het een AVRO programma geweest zou zijn. Maar dat bleek onjuist, het ging om een programma van de Vlaamse-Belgische radio "Opera en Belcanto" - van Etienne van Neste en gepresenteerd door Jeanne Sneyers. Uit die tijd stamt mijn belangstelling voor opera. Als ventje van 12 jaar ging ik in Den Haag al naar de opera en een voorstelling van "Carmen" met in de titelrol de mezzo Cora Canne-Meijer. Zij maakte op mij een diepe indruk.

Verder herinner ik mij de eerste kennismaking met Maria Callas ook nog goed. Het was , uiteraard een radio uitzending, en wel Norma, van Vincenzo Bellini. Het moet de studio opname geweest zijn van 1954 met Ebe Stignani als Adalgisa en Mario Filippeschi als Pollione. Zoals zij het duet "in mio mano, alfin tu sei" samen met Mario Filippeschi zong! En niet te vergeten, de beide grote duetten met Ebe Stignani. Mijn vader was toen al in het bezit van een bandrecorder, zo'n Philips koffermodel, en die uitvoering van Norma, een samenvatting met de hoogtepunten, heb ik toen opgenomen. Mijn banden, ter onderscheid met die van mijn vader waren gemerkt met "Joop", ik heb ze nog. Voor het eerst realiseerde ik mij dat operazang niet alleen het voortbrengen van mooie klanken is, maar dat er meer met de menselijke stem te doen is. Een stem hoeft niet altijd mooi te klinken, mag, néé moet soms zelfs lelijk klinken ( Lady Macbeth!). Van Callas hoorde ik zo'n stemgebruik voor het eerst.

Cora Canne-Meijer als "Carmen"

Maria Callas als "Norma"

Lady Macbeth !, Maria Callas

Rosa Ponselle

Andere voorbeelden van zo'n stemgebruik : Rosa Ponselle met de aria "Suicidio" uit La Gioconda van Ponchielli, Magda Olivero met "Del sultano Amuratte" uit Adriana Lecouvreur. Een andere radio uitzending, die ik op band heb kunnen vastleggen, was "Herinneringen aan Richard Tauber", een programma met een serie aria's gezongen door deze grote Oostenrijkse tenor. Geen echt mooie stem, een beperkte stem, maar wat kon die man er mooi mee zingen! Geen zanger heb ik ooit zo mooi fluisterend zacht horen zingen, zo intiem. Heeft u hem ooit Duitse volkliedjes horen zingen? Voor mij éénmaal "de cd van het jaar" geweest.

"Suicidio" , Rosa Ponselle

Met monòcle "Richard Tauber"

'Alle Tagen ist kein Sonntag', Richard Tauber

De belangstelling voor zang en opera is gebleven en uitgebreid met andere vormen van klassieke muziek. Zelfs de tot voorheen door mij als saai en monotoon beoordeelde Bach verheugt zich momenteel - dankzij de uitstekende en goedkope Bach Editie van het "Kruidvat" - in mijn warme belangstelling. Vooral de geestelijke cantates, daar zitten juweeltjes tussen. Ik krijg tijd te kort. Overigens, ik ben géén aandeelhouder.....

Helaas leverde zoeken op het internet naar Nederlandse zangers en zangeressen niet veel op. Dit geldt zowel voor zangers en zangeressen uit het verleden, als uit het heden. Weet U nog wie Sophie Offermans-van Hove is? Of Aaltje Noordewier-Reddingius. Op een cd (een Preiser uitgave), van Jacques Urlus, weer zo'n naam, die de meesten onder U niets meer zegt, staat het zo mooi: ,,Lebendige Vergangenheit!" Daar moest wat aan gedaan worden, en ik hoop met Dutch Divas weer opnieuw enthousiasme te kunnen creëren voor zangers en zangeressen uit het verleden. Vandaar deze site: "Dutch Divas", met als begin-kwartet de zangeressen Aafje Heynis, Gré  Brouwenstijn, Elly Ameling en Jo Vincent. Inderdaad, begin-kwartet, want er zijn inmiddels talrijke - ruim 250 - andere Nederlandse zangers, zangeressen en ook enkele dirigenten bij gekomen. Deze lijst van artiesten zal nog verder uitgebreid worden. Tevens is er aandacht geschonken aan enkele van mijn favoriete buitenlandse zangers en zangeressen. Ik wens U er veel plezier mee.

J.L.

Zie ook....de Chronologie. (een chronologisch overzicht van Nederlandse zangers en zangeressen van de vorige eeuw)